افسردگی و وسواس فکری یکی از بیماری هایی است که این روزها بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم می کنند بدون آنکه حتی از آن مطلع باشند. وسواس فکری نوعی بیماری روانی است که باعث ایجاد افکار و یا احساسات ناخواسته مکرر (همانند وسواس) می شود و فرد تمایل به انجام کاری تکراری (به اجبار) می شود. خصوصیات افراد دارای وسواس فکری چیست؟ نشانه های وسواس فکری کدامند و روش های غلبه بر وسواس فکری چیست؟ در ادامه به بررسی این موضوعات خواهیم پرداخت.
افسردگی و وسواس فکری
افسردگی و وسواس فکری عاداتی مانند جویدن ناخن نیست. وسواس فکری می تواند تلقی برخی اعداد یا رنگ ها به عنوان خوب و بد باشد. یک عادت اجباری در وسواس فکری می تواند این باشد که پس از لمس شی کثیف، 10 بار دست خود را بشویید. اگرچه ممکن است شما مایل به فکر کردن یا انجام این کارها نباشید، اما احساس می کنید در برابر جلوگیری از این کار ناتوان هستید. آیا فکر می کنید به این اختلال دچار شده اید؟ رو لینک زیر کلیک کنید و با انجام یک تست آنلاین بود و نبود این اختلال در خود را شناسایی نمایید.
همه افراد عادت ها یا افکاری دارند که گاهی تکرار می شوند. اما خصوصیات افراد دارای وسواس فکری این است که این عادت های مکرر را دارند:
- عادات آن ها حداقل روزی یک ساعت به طول می انجامد
- غلبه بر تکرار آن عادات از عهده آن ها خارج است
- انجام عادات مکرر به هیچ عنوان لذت بخش نیستند
- در زندگی اجتماعی و خصوصی به شدت تاثیر گذار است
انواع و خصوصیات افراد دارای وسواس فکری
افراد دارای وسواس فکری به اشکال مختلف وجود دارد، اما در بیشتر موارد انواع وسواس فکری به چهار دسته زیر تقسیم می شوند:
- چک کردن: چک کردن مکرر و چندباره قفل ها، سیستم های هشدار، اجاق گاز، لامپ ها، یا تصور اینکه دارای باردار هستید یا به اسکیزوفرنی دچار شده اید.
- آلودگی: ترس از چیزهایی که ممکن است کثیف باشد یا تمایل به تمیز کردن چندین باره!
- تقارن و نظم: نیاز به چینش اشیا به روش خاصی.
- نشخوار فکری: نشخوار فکری و پیمودن خط فکری که نمی توانید از آن خارج شوید. گاهی این خط فکری می تواند خشونت آمیز باشد.
بسیاری از افراد مبتلا به OCD یا همان وسواس فکری می دانند که افکار و عادات آن ها منطقی نیست. این دسته از افراد، کارهای مکرر را از روی لذت بردن انجام نمی دهند، بلکه آن ها نمی توانند این عادات مکرر را ترک کنند. پس حقیقت این است که افراد مبتلا به وسواس فکری، به هیچ عنوان احساس خوبی ندارند.
خصوصیات افراد دارای وسواس فکری و عملی
خصوصیات افراد دارای وسواس فکری عبارتند از:
- آن ها نمی توانند افکار و یا رفتار خود را کنترل کنند. با وجود آنک می دانند رفتارهایی که از خود بروز می دهند بیش از اندازه است، توانایی مقابله با آن ها را ندارند.
- یکی دیگر از خصوصیات افراد دارای وسواس فکری این است که آن ها دست کم هر روز یک ساعت در حال فکر کردن یک موضوع خاص هستند.
- آن ها از انجام بارها و بارهای رفتار و عمل مورد نظر خود احساس لذت نمی کنند. اما با انجام آن کارها مقداری از استرس و اضطرابشان کاسته خواهد شد.
- روزانه با مشکل جدیدی در زندگی مواجه می شوند.
- اگر ترتیب نظمی در جایی تغییر کند، عصبی می شوند و به سرعت باید همان ترتیب را اجرا کنند.
نشانه های وسواس فکری
وسواس فکری تصویرسازی های ذهنی است که سعی بر مقابله با آن ها، استرس و اضطراب در فرد پدید می آورد. نشانه های وسواس فکری به عبارت زیر هستند:
ترس از میکروب و یا آلودگی
یکی از نشانه های وسواس فکری این است که فرد تصور می کند هرچیزی که لمس می کند، آلوده است. او در این هنگام پیش از لمس هرچیزی و یا خوردن غذایی باید به طور کامل آن ها را استریل کند وگرنه تصور می کند که با لمس اشیا و خوردن غذا بیمار می شود.
پرخاشگری در مورد رفتار خودتان یا دیگران
عصبانیت و پرخاشگری بیش از اندازه در مورد رفتار خود و یا دیگران نیز می تواند از نشانه های وسواس فکری باشد، حتی اگر هیچ واکنشی نشان ندهید.
تمایل به نظم، تقارن و ترتیب خاص اشیا
شاید برایتان جالب باشد بدانید که تمایل به نظم، تقارن و ترتیب خاص اشیا می تواند از علائم و نشانه های وسواس فکری باشد. ممکن است شما میز اتاقتان را به شیوه ای چیده باشید. با ورود به اتاق و نگاهی به میز خواهید دید که یکی از اقلام موجود روی میز، کمی از جای خود تکان خورده است. ممکن است حتی از جای خود برخیزید و آن را صاف کنید و در جای خود قرار دهید. این یعنی به وسواس فکری دچار شده اید.
روش های غلبه بر وسواس فکری
روش های غلبه بر وسواس فکری کدامند؟ با مطالعه این مطلب ممکن است به خود بگویید که احتمالا دچار وسواس فکری شده اید و به دنبال روش های غلبه بر وسواس فکری باشید.
غلبه بر وسواس فکری در وهله اول و در مراحل ابتدایی همانند راههای مقابله با ترس و استرس، با کمک به ترک عادت می تواند برطرف شود. اما در گام های بعدی از این روش های غلبه بر وسواس فکری استفاده می کنند:
دارودرمانی
یکی از مهم ترین روش های غلبه بر وسواس فکری، دارو درمانی است. اگر به شدت درگیر این بیماری هستید، باید برای شما دارو تجویز شود. بهتر است از مصرف خودسرانه داروها به شدت بپرهیزید و برای درمان به مشاور مراجعه نمایید.
روان درمانی
گزینه بعدی موثر برای درمان وسواس فکری، روان درمانی است. در این روش تکنیک های غلبه بر وسواس فکری روی شما اجرا شده و تمرین های مخصوص برایتان تجویز می شود. این تکنیک ها برای هر شخصی متفاوت است و می تواند بدون نیاز به مصرف دارو، تماما موثر باشد.
خدمات مشاوره
گاهی شما با چند جلسه مشاوره، می توانید از شر این بیماری کسالت آور و عذاب آور رها شوید. مراکز مختلفی وجود دارند که با ارائه خدمات مشاوره ای فوق العاده، می توانند شما را در رسیدن به این هدف کمک کنند.
سخن پایانی
افسردگی و وسواس فکری بیماری است که می تواند زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. از مهم ترین عوارض وسواس فکری این است که رفته رفته تاثیرات سو در زندگی اجتماعی افراد شکل می گیرد. همچنین ممکن است آنقدر در این افکار منفی و آزاردهنده غرق شوند که برای رهایی از آن، به سراغ مواد مخدر و نوشیدنی های الکلی بروند. البته این تمام ماجرا نیست و عوارض وسواس فکری می تواند تا خودکشی نیز پیش رود. به همین دلیل لازم است تا در صورت بروز کوچک ترین علائم، نسبت به درمان آن اقدام شود.
